ADİ TARLA veya ÇAYIR SIÇANI
Dünya yüzünde en bol olarak bulunan kemiricilerden 7 ilâ 10 santim uzunluğunda, donuk renkli bir hayvandır. Uzun ve yumuşak kürküne, parlak kara gözlerine ve kısa kuyruğuna rağmen pek güzel sayılmaz.
Çayır sıçanı, küçüklüğüne ve gösterişsizliğine rağmen, daha iri hayvanların ve kuşların hayatında önemli bir rol oynar. Kedi, vaşak, gelincik, kokarca, samur, vizon, opossum, köpek, tilki, kır kurdu, kurt, porsuk, kara, boz ve kahverengi ayı gibi hayvanlar, atmaca, baykuş, karga, saksağan, martı gibi kuşlar ve yılanlar açlıklarını onun sayesinde giderirler. Bazı balıklarla kaplumbağalar dahi çayır sıçanlarından kendilerine ziyafet çekerler.
Hızla üremese, bu hayvanın nesli çoktan tükenirdi. Bütün yıl yuvada yavrular hiç eksik olmaz. Tek bir dişi bir yılda on yedi kere dörderden dokuza kadar (bazen de on üç) yavru doğurur. Çıplak, kör ve âciz olarak dünyaya gelen yavrular iki hafta sonra başlarının çaresine bakabilecek hale gelmişlerdir. Otlardan örülü yuva, yerdeki bir girintinin içinde gizli olabilir. Bazen de yerin altındadır.
Kısa ömürlü bir hayvan:
Çayır sıçanı gece ve gündüz devam eden hareketi sırasında çok büyük enerji tüketir. Bunu karşılamak için de yirmi dört saatte, kendi ağırlığı kadar yemesi gerekir. Bundan ötürü devamlı olarak kendine yaprak, ot ve tohum arar. Bazen böcek ve et de yer.
Bu kadar çok enerji harcayan ve fazla üreyen bir hayvanın ömrünün kısa olacağı gayet tabiîdir. Bu sıçan bir yaşma gelmeden ölür. Bazı ihtiyar erkekler on sekiz aylık oluncaya kadar yaşayabilirlerse de, pek azı bu ileri yaşa erişir.
Her yerde bulunabilir:
Çayır sıçanı yalnız çayırlarda yaşamakla yetinmez. Sıcak veya soğuk, yüksek veya alçak her yerde, bataklıklarda ve ormanlarda, ovalarda ve dağ tepelerinde yaşar. Kuzey ile Orta Amerika'da, bütün" Avrupa'da, Kuzey, Orta ve Ön Asya'da başlıca 238 tipine ve bunların sayısi2 çeşitlerine rastlanılır,
Sıçan afetleri:
Eskiler çayır sıçanı'nı çok iyi bilirlerdi. Eski Yunan Mitolojisinde Apollon, aynı zamanda sıçanların tanrısıydı. Bu yüzden de Yunanistan'da bütün bir yılın ekinlerini yok ederek açlığın başgöstermesine sebep olan sıçanları onun gönderdiğine hükmedilirdi.
Sıçan afetleri, zamanımızda dahi küçümsenecek bir şey değildir. Çayır sıçanı, şartların elverişli olduğu yerlerde ve özellikle Avrupa'da şaşılacak bir hızla ürer. Bazı yıllar, dönümlerce ekinin bu sıçanlar yüzünden harap olduğu görülmüştür. Allahtan çayır sıçanı nüfusu en yüksek sayısı hızla normale inmektedir.
