ORMAN FARESİ, TÜCCAR FARE veya MAĞARA FARESİ
Garip bir huyu yüzünden, bu yaratığın üzerinde durulmaya değer. Akla gelmeyecek cisimleri toplayıp kendi küçük müzesinde saklamaya meraklıdır. Hazinelerinin arasında çivilere, çok kere uyuyan kimselerin ceplerinden çaldığı madenî paralara, teneke, renkli cam ve paçavra parçacıklarına, kurumuş kemiklere ve kafataslarma, gözlüklere, takma dişlere rastlanılır.
Ticaret de yapar:
Orman faresi'nde öteberi değiş-dokuş etmek âdeti de vardır. Uyuyan kimsenin ceplerini soyan orman faresi çok kere aldıklarının yerine birkaç fıstık veya çam kozalağı bırakır. İşte ne dereceye kadar doğru olduğu bilinmeyen bir hikâye:
«Bir orman faresi, bir keresinde bir alim arayıcısının kıdübesindeki masanın üzerine, aldığı ufak öteberiye karşılık birkaç altın zerresi bırakmıştı. Altın arayıcısı, sonradan hayvanın izini takip edince zengin bir altın damarına tesadüf ederek zengin oldu.»
Orman faresi'nin sarayı:
Bu kemirici en fazla Birleşik Amerika'nın Kaya Dağları bölgesinde bujlunursa da, fazla kuzeye çıkmamak şartıyla memleketin başka yerlerinde ve Nikaragua'nın kuzeyindeki bütün Orta Amerika memleketlerinde de yaşar.
Pasifik sahili orman faresinin sarayı 150 veya 180 santim yüksekliğinde olabilir ve bir, iki odası bulunabilir. Bu yuva, çok kere kayaların arasındaki bir aralıkta, bir ağaç kovuğunda, yüksek bir ağacın dallarının veya kaktüslerin arasında değneklerden ve ottan yapılmış bir küredir. Hayvan zaman zaman burasını tamir, eder, yahut daha ziyade genişletir.
Orman faresi de, sincap gibi sonbaharda bu yuvasının kilerine kış için tohum yiyecekler depo eder.Temizliğe düşkün olduğu için ayrı bir çöplüğü bile vardır.
Orman fareleri'nin bir kısmı bol su içerse de, çölde yaşayan çeşitlerin su içmeye ihtiyaçları yoktur. İhtiyaç duydukları suyu etli kaktüslerden ve kök yumrularından elde ederler.
Uzun bir yolculuk:
Orman faresi yılda bir, iki kere çiftleşir. Erkek ocak ayında harekete geçerek bazen kendi bölgesinin dışında eş aramaya çıkar. Bu arada bir kilometreye yakın yol gittiği olur. Bir dişi bulunca, ihtiyatlı davranır. Zira dişi erkeği beğense bile, ona adamakıllı nazlanmadan yüz vermez. Sabırsız erkeğin uğraşmalarına karşılık, yarılmış bir kulak veya yaralı bir kuyrukla eski yerine dönmesi mümkündür.
Çiftleşmeden dört hafta sonra doğan yavrular 15 gram gelirler. Üç haftalık olunca artık kendi başlarına yiyecek aramaya çıkarlarsa da, anneleri onların daha bir zaman yuvada kalmalarına müsaade eder.
Davulcu fare:
Orman faresi'nin yazılmaya değer bir sesi yoksa da, korkunç art ayaklarıyla yere sert vuruşlar yapar, yahut da kuyruğunun ucunu bir aşağı, bir yukarı sallar. Kuru yaprakların üzerinde böyle tepindiği vakit çıkan ses, uzak mesafelere kadar gider ve belki de tehlike sinyali vazifesi görür. Bir baykuş veya başka bir düşman tarafından kapılan orman faresi de öbür fareler gibi acı bir çığlık koparır. Ayrıca çiftleşme mevsimi sırasında alçak sesle cıvıldadığı duyulmuştur.
Kuzey Amerika batısının «gür kuyruklu fareler» i, orman fareleri' nin en güzelleridir. Kürkleri de yumuşacık olduğundan, fareden çok sincaba benzerler. İrileri yarım kilodan fazla çekebilir. Vücut ile baş uzunlukları ise 22-23 santimi bulur. Kuyruk bu ölçüden 2,5-3 santim kısadır. Orman fareleri'nin yirmi sekiz türü ve Meksika'da bazı yakın akrabaları vardır.
