54
« : 28 Mayıs 2006, 11:48:40 »
Amerika'da doğuşundan sonra hızla gelişen basketbolun, Türkiye'ye gelmesi de fazla zaman almadı. Ülkemizdeki ilk basketbol oyunu, 1904 yılında Robert Kolejin spor salonunda oynandı. Amerikalı öğretmenlerin yönetimindeki bu maç, bir denemeden niteliğindeydi.
1911 yılında Galatasaray Lisesi beden eğitimi öğretmeni Ahmet Robenson, basketbol kurallarını dilimize çevirerek, yönetmeliğe uygun 10'ar kişilik takımlar arasında karşılaşma yapılmasını sağladı. Ancak bu çalışmalar teknik bilgi eksiklerinden dolayı olumlu sonuç vermedi. 1913 yılında Fenerbahçe Kulübü, faaliyetleri arasına basketbolu da kattı. Kulüp 1919 yılında Amerikalı bir öğretmen getirdi, ancak rakip bulunamadığı için, çalışmalarını durdurmak zorunda kaldı.
Basketbol konusunda ülkemizdeki ilk ciddi çalşmalar 1920'lerde başladı. 1919'da Türkiye'de şube açan Amerikan Genç Erkekler Hıristiyan Birliği (YMCA) Müdürü Dr. Deaver, Selim Sırrı Tarcan'ın girişimleriyle Cağaloğlu Yüksek Öğretmen Okulu öğrencilerine basketbolu öğretti. 4 Nisan 1921'de Ahmet Robenson, Hilmi Bey, Mişel Efendi, Ziya Bey ve Armenak Efendi'den kurulu okul takımı ile YMCA'lı Amerikalılar'dan kurulu takımın karşılaşması 18-14 Amerikalılar'ın lehine sonuçlandı.
Türkiye'de ilk basketbol ligi 1927 yılında İstanbul'da kuruldu. Musevilerden oluşan Maccabi, 1933 yılına kadar şampiyonluğunu sürdürdü. 1933 yılında ise TİCİ'nin basketbolu ele alması ile ilk basketbol resmi ligi düzenlendi. Naili Moran ve Feridun Şerifzade'nin çalışmalarıyla güçlenen Galatasaray Takımı ile ilk yılı şampiyon bitirdi, dört yıl boyunca da şampiyonluğu kimseye kaptırmadı. (1933-36).
Uluslararası alandaki ilk maçımız, 24 Haziran 1936'da Yunanistan ile yapıldı. Yunanistan Milli Takım'nı kendi paralarıyla ülkemize getiren sporcularımız, Beyoğlu Halkevi Salonu'nda yapılan bu ilk uluslararası karşılaşmayı 49-12 kazandı. Milli Takımı'mız daha sonra 1936 Berlin Olimpiyatları'na katıldı, ancak dereceye giremedi.
1940'larda duraklama dönemine giren basketbol, 1946'dan itibaren Ankara, İstanbul, ve İzmir'in ilk derecelere giren takımlarının oynadığı Türkiye Şampiyonası'nın düzenlenmesi ile yeniden hareketlenmeye başladı. 1949 yılında Kahire'de yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası, Türkiye'nin katıldığı ilk Avrupa Şampiyonası oldu. Türk Milli Takımı bu şampiyonada Avrupa 4'cülüğünü elde etti. 1950'de düzenlenen, "Uluslararası İstanbul Basketbol Turnuvası" ülkemizde bu dalda yapılan ilk uluslararası organizasyon oldu. Bu turnuva ile basketbol, ülkemizde en çok sevilen sporlar arasına girdi, gençler ve bayanlar arasında da ilgi görmeye başladı. 1956'da yapılan ilk gençler birinciliğini de Gazi Eğitim Enstitüsü kazandı. 1959'daki İstanbul'da yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası'nı, Türkiye Basketbol Federasyonu'nun kurulması izledi. 1960 yılında ise Türk Milli Basketbol Takımı ilk kez Sofya'da yapılan 2. Balkan Şampiyonası'na katıldı.
13 Aralık 1966 tarihinde yayınlanan 12476 sayılı yönetmelikle, bugün kısaca "Deplasmanlı Basketbol Ligi" adıyla andığımız ligler başlatıldı. 1968-69 sezonundan itibaren Basketbol Federasyonu, Deplasmanlı İkinci Ligi kurdu. Ayrıca 70'li yıllarda bazı özel kuruluşların da basketbol takımları oluşturmaları ile Türk basketbolu canlanma dönemine girdi. 1977 yılında Fransa'da yapılan "Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonası"nda Türkiye, Avrupa Şampiyonluğu'nu kazandı.
İletileri Göster