Abdi Paþa (niþancý) - (17.12.1691)
Osmanlý devlet adamý ve tarihçi. Asýl adý Abdurrahman’dýr. Ýstanbul’un Anadoluhisarý semtinde dünyaya geldi. Doðum tarihi belli deðildir.
Eðitim ve öðretimini Enderun-ý hümayunda tamamladý. 1648’de Saray-ý Hümayunun Büyük Oda kýsmýnda ilk resmi vazifesine baþladý. Ýki sene sonra Seferli Koðuþuna atandý. Bu vazifede 1659’a kadar kalan Abdi Paþa, Has Oda’ya tayin edildi. 1665’te tuðra çekme vazifesi verildi. 1668’de sýr katipliðine getirilen Abdi Paþa ertesi sene Temmuz ayýnda vezirlik rütbesi ile niþancýlýk nasbýna tayin edilerek saraydan ayrýldý. Uzun süre bu vazifede kalan Abdi Paþa Çehrin Seferi sýrasýnda Ýstanbul kaymakamý oldu (1678). Ertesi sene dördüncü vezirliðe terfi etti. Ýkinci vezir iken 1682’de Basra valiliðine tayin edildi. On sene kadar çeþitli illerde valilik yaptý. 1690’da Kandiye, sonra Sakýz muhafýzlýðýna getirildi. Sakýz muhafýzý iken 1692 yýlýnda vefat etti.
ESERLERÝ
Abdi Paþa, devlet hizmetleri dýþýnda Vekayiname adlý Osmanlý tarihi ile meþhur olmuþtur. Bu eserini Has Oda’da vazifeliyken Dördüncü Mehmed Hanýn isteði üzerine yazmaya baþlamýþtýr. Eserin dili oldukça sade olup, üslubu güzeldir. Dördüncü Mehmed Han zamaný için birinci derecede kaynak olan bu eser, daha sonraki tarihçiler tarafýndan kullanýlmýþtýr. Eser henüz yayýnlanmamýþ olup, yazma nüshasý Topkapý Sarayý Kütüphanesinde mevcuttur.
Abdi Paþanýn, ayrýca edebi sahada da çalýþmalarý vardýr. Abdi mahlasý ile yazdýðý þiirlerini bir Divan’da toplamýþtýr. Ayrýca Ka’b bin Züheyr’in Kaside-i Bürde’sine ve Divan-ý Urfi’deki bazý þiirlere þerhler yazmýþtýr.
